Samsun’a bağlı Çarşamba İlçesinin Eğrikum Mahallesi’nde sürmekte olan kivi hasadına misafir olarak, eski muhtar ve şimdilerde başarılı bir kivi üreticisi olan Ömer Öntürk ve ağabeyi Mehmet Öntürk’le sizler için sohbet ettik.
Toplamda 70 dönüm alanda kivi üretmekte olan ailemiz, bu işe 15 yıl kadar önce karar vermişler. Kivi serüveninin başlamasından önce ise, muhtemelen hatalı çeşit seçimi sonucu başarısız bir ceviz deneyimleri olmuş. Cevizde istedikleri performansı yakalayamayınca, o zamanki Araştırma Bölge Müdürünün yanı sıra Çarşamba İlçe Tarım Müdürlüğü’nde görevli elemanlardan Hasan Önal’ın önerisi ve teknik desteği ile kivi işine girmişler. Dolayısıyla, başarının ilk şartının doğru yönlendirilmek olduğunu düşünüyorlar, haklı olarak.
“Köyümüz 50 hane. Bu 50 hanenin bir o kadarı daha Viyana’da. Niye gitti bu insanlarımız Viyana’ya; tembel oldukları için mi? Kesinlikle hayır, alternatif ürün olsa idi bu insanımız Viyana’ya yahut büyük şehirlere hiç göç etmezdi. Şimdi şu bulunduğumuz bahçenin sahibi benim yeğenim ve şu 4 dönüm arazi ile geçinebiliyor. Niye? Ürettiği ürün bu bölgede en iyi performansı gösteren ve verimi ile bir aileyi geçindirebilen bir ürün. Köylerde her ailenin en az 4 dönüm yeri vardır. Tütün ve fındıkta daraltılmaya gidilmesiyle bize alternatif gösterilmesi önemli, ama bu topraklarda olabilecek üründen bahsediyorum.. Bu noktada işte buralarda olabilecek ürün bu; kivi… Yalnız ilk tesis masrafı biraz fazla ve bu işe gireceklere Devletimizin bu anlamda desteklemesi şart. Son olarak söylemek isterim ki; üreticiler kividen yarı yarıya kar edebilirler ve hiçbir üründe yüzde elli kar oranı yoktur.”
Gelinen noktada, gerçekten de çok yüksek verimli olduğuna bizlerin de şahit olduğumuz kivi üretiminden son derece memnunlar. Öyle ki, yüksek verimi; hem irilikte standardı yakalamak açısından (kivi henüz ceviz iriliğindeyken) seyreltme yaparak ve hem de sonrasında ürünü taşıyabilmesi açısından yan dalları kalın tellerle destekleyerek dengelemek durumunda kalıyorlar. Seyreltmeye rağmen dallarda bir bereket şöleni göz kamaştırıyor. Bahçenin bu hale gelinceye kadar nasıl aşamalardan geçtiğini ise kardeşi Ömer Öntürk’e soruyoruz, şunları ifade ediyor:
“Kivi, verime geçtikten sonrası çok keyifli ama öncesi bir o kadar da zahmetli bir ürün. Fidandan başlayıp üretime geçene kadarki ilk beş yıllık bölüm biraz zahmetli, gecemizi gündüzümüze katarak gerek toprak üstü- altı zararlılarıyla ve gerekse de yüksek işçilik gerektiren bakım işleriyle yoğun şekilde ilgilenmek suretiyle bir mücadele veriyoruz. Ama sonuçta karlı bir ürün ve hasat zamanı on birinci ay yani şu anki zamanda bütün yorgunluğumuz çıkıyor. Köyümüz ve bölgemiz için isabetli bir ürün olduğunu düşünüyoruz. Tarım İlçe Müdürlüğümüzün de katkılarıyla bu noktaya kadar gelmiş bulunuyoruz. Kivinin yetişme sürecindeki bakım işlerine gelince; rutin benzer diğer ürünler gibi sulama, budama, toprak bakımı ve bir de kiviye has olmak üzere seyreltme gibi aşamaları içermektedir.”
Çarşamba İlçe Tarım ve Orman Müdürü Osman Akman’dan öğrendiğimiz kadarıyla; bölgedeki kivi bahçelerinde İyi Tarım kapsamında kivi üretimi yapılmakta ve bu sertifika sayesinde pazar şansını artıran üreticiler piyasada yüksek rekabet gücüne sahip olmaktalar. Yine bu kivi bahçelerinde, üreticilere ÇATAK desteği de sunularak toprakların korunmasına yönelik de destek veriliyor.
